Odkrywamy- Małopolska: Dwór w Łopusznej- Chłopska chata.

Zapraszam na drugą część naszej wycieczki do Dworu w Łopusznej. O dworze pisałam tutaj, natomiast dziś zaprezentuję wam chłopską chatę, która znajduje się w okolicy dworu i należy do Muzeum Tatrzańskiego.

Chata, o której chciałabym dziś napisać, należała do rodu Klamerusów, mającego w Łopusznej liczne, różniące się przydomkami, rozgałęzienia. Wybudował ją w roku 1887 Jan Klamerus „Sowa”, co poświadcza inskrypcja na sosrębie w dużej izbie.

Dom Klamerusów urządzono głównie eksponatami zakupionymi we wsi. Dom składa się z kilku dobrze wyposażonych pomieszczeń: sieni, kuchni zwanej izbecką, „dużej izby” oraz pomieszczeń gospodarczych: strychu i komory, przybudowanej z tyłu domu.

Z sieni służącej jako miejsce do przechowywania przedmiotów codziennego użytku: naczyń, drobnego sprzętu gospodarskiego i rolniczego – przechodzimy do izbecki. Jej wyposażenie jest skromne; ława w sąsiedztwie pieca służyła do stawiania kuchennych naczyń, a rozpiętej między piecem a przeciwległą ścianą zyrdki używano do zawieszania odzieży. Naczynia i drobne przedmioty kuchenne trzymano w otwartej szafce, zwanej półką. Jak w wielu domach, tak i tu możemy oglądać naczynia z różnych okresów: od najstarszych, drewnianych, glinianych i żeliwnych, po masowo produkowane metalowe naczynia emaliowane, a także wyroby fajansowe.

„Duża izba”, jak sama nazwa wskazuje, jest pomieszczeniem reprezentacyjnym, dużo większym od „izbecki”. Charakterystycznym elementem konstrukcyjnym izby jest potężna belka pod powałą, sosręb – na jej środku tradycyjnie umieszczano gwiazdy (rozety) oraz inskrypcje zawierające zwykle nazwisko budowniczego i datę postawienia budynku. Ważnym miejscem w izbie był zawsze stół. Tu jadano świąteczne posiłki i sadzano ważniejszych gości. Prócz sprzętów takich jak: łóżko, kołyska, skrzynia na odzież – w dużej izbie od ściany do ściany biegnie ozdobna półka z galeryjką, zwana listwą, a na niej wiszą rzędem „święte obrazy”, a pod nimi bogato zdobiona ceramika. Tak jak w izbecce-kuchni, do wieszania odzieży, zamiast szafy, służy żerdka.

(autor-Muzeum Tatrzańskie)

Sień.

Izbecka.

Duża izba.

Z pozdrowieniami, Mariola.